Jak odzyskać pieniądze z ZUS oraz OFE osoby zmarłej?

Warto pamiętać, że środki zgromadzone na subkoncie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych oraz na rachunku OFE to aktywa, które po śmierci osoby, do której należały przechodzą na osoby najbliższe zmarłemu. Poniżej przedstawiamy zasady na jakich możliwe jest przejęcie tych środków.

Podział środków w OFE

Podział środków zgromadzonych na rachunku OFE odbywa się w dwóch częściach.

Dla małżonka osoby zmarłej

Połowa zgromadzonych środków przekazywana jest na rachunek OFE małżonka osoby zmarłej, jednak tylko wtedy gdy małżonkowie pozostawali w ustawowej wspólności majątkowej (nie posiadali intercyzy lub, gdy nie została zawarta między nimi, w trakcie trwania małżeństwa, umowa o rozdzielność majątkową bądź gdy sąd takiej rozdzielności nie orzekł).

We wskazanej sytuacji przekazanie środków nastąpi w dniu, w jakim odbywają się wypłaty transferowe między otwartymi funduszami, tj. w ostatnim dniu roboczym lutego, maja, sierpnia i listopada, nie wcześniej jednak niż w terminie 1 miesiąca od przedłożenia stosownych dokumentów, tj. odpisu aktu zgonu, odpisu aktu małżeństwa oraz pisemnego oświadczenia stwierdzającego czy do chwili śmierci członka funduszu nie zaszły żadne zmiany w zakresie stosunków majątkowych między małżonkami.

Jeśli małżonek, na którego mają zostać przekazane środki z OFE, nie posiada własnego konta w OFE i w terminie 2 miesięcy nie wskaże konta w jakimkolwiek otwartym funduszu to fundusz, w którym gromadzone były środki zobowiązany jest takie konto założyć i tam przekazać środki.

Dla osób wskazanych przez zmarłego

Natomiast druga połowa środków zgromadzonych na rachunku OFE przekazywana jest osobom wskazanym przez zmarłego (przystępując do OFE członek funduszu może upoważnić wybrane osoby do otrzymania połowy środków zgromadzonych na rachunku funduszu). Jeśli brak jest osób upoważnionych, wówczas środki te wchodzą w skład spadku po zmarłym.

Wypłata środków osobom upoważnionym następuje w terminie do trzech miesięcy, jednak nie wcześniej niż w ciągu jednego miesiąca, od daty przedstawienia funduszowi urzędowego dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby uprawnionej. Wypłata środków dokonywana jest bezpośrednio na rzecz osoby wskazanej przez zmarłego, w formie jednorazowej lub w ratach (rozłożonych na maks. 2 lata).

Powyższe regulacje mają zastosowanie również do spadkobierców członka funduszu, gdy brak jest osób upoważnionych, jednak niezbędne jest wtedy przedłożenie funduszowi prawomocne stwierdzenie nabycia spadku. Gdy osobą upoważnioną przez zmarłego jest jego małżonek, wówczas wypłata środków jest przekazywana na rachunek w OFE małżonka.

Podział środków w ZUS-ie

Dziedziczenie środków zgromadzonych na subkoncie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych podlega tym samym regulacjom co w OFE.

Połowa zgromadzonych środków trafia do małżonka zmarłego, na jego własne konto w ZUS, a druga połowa do osób wskazanych przez zmarłego. Gdy nie ma osób wskazanych środki te wchodzą w skład majątku spadkowego i podlegają ogólnym zasadom dziedziczenia. Podobnie jak w OFE wyplata jest dokonywana bezpośrednio na rzecz osób upoważnionych, w formie jednorazowej lub ratalnej wypłaty (również maks. 2 lata).

Wniosek o wypłatę należnych środków

Jeśli zmarły posiadał zarówno rachunek w OFE, jak i subkonto w ZUS, to wystarczy złożyć wniosek o wypłatę należnych środków tylko do OFE. Po wypłacie z OFE, fundusz powiadomi ZUS komu zostały przekazane środki (wskaże ich dokładne dane osobowe i udział w tym podziale). ZUS natomiast jest zobowiązany, w terminie do trzech miesięcy od otrzymania tego powiadomienia, wypłacić wskazanym osobom środki zgromadzone na subkoncie zmarłego.